Sağdan ve soldan okunduğunda aynı sayıyı veren sayılara palindromik sayı denir. Palindromik kelimeler, cümleler, şiirler ve baz dizileri de olabilir. Palindromların fotoğraf sanatına uygulanmış örnekleri de bulunmaktadır.
Palindromik kelimelere “KÖK”, “İKİ” örnek verilebilir. Palindromik sayılara da 1, 11, 111, 101, 2002 örnek verilebilir. Hatta 12 Şubat 2021 palindromik bir tarihtir. (12022021) Prof. Dr. Aziz İnan ülkemizde ve Amerika’da kullanılan tarih yazma sistemine göre palindromik tarihleri incelemiştir¹.
Doğal sayılara bakarsak 1 basamaklı bir sayının palindromik sayı olduğunu gördükten sonra sırayla 2,3,4,5 basamaklı sayılar için kafamızdan bir örnek vermeye çalıştığımız zaman aslında palindromik bir harflendirme yaptığımızı da görürüz.
Örneğin 3 basamaklı kaç farklı palindromik sayı yazılabilir? Dendiği zaman 3 basamaklı sayıyı aba şeklinde düşünüp; a için {1,2,3,4,5,6,7,8,9} rakamlarını alırız ve b için {0,1,2,3,4,5,6,7,8,9} rakamlarını alıp bir permütasyon sorusunu çözer gibi 9 x 10 = 90 sonucunu bulabiliriz.
Aynı yöntemle 7 basamaklı kaç farklı palindromik sayı olabilir sorusunu da çözebiliriz. 7 basamaklı sayıyı abcdcba şeklinde düşünüp; a için {1,2,3,4,5,6,7,8,9} rakamlarını; b,c ve d için {0,1,2,3,4,5,6,7,8,9} rakamlarını alırız ve sonucun 9x10x10x10=9000 olduğunu bulabiliriz
Peki bizden 13 basamaklı, 20 basamaklı palindromik sayıları yazmamız istense ne yapabiliriz? Yine örnekte yaptığımız gibi deneyerek bulabiliriz. Ama özellikle Python dili için bilgisayar programlamasında kullanılan PyCharm ile oluşturulabilen kod sayesinde bu sayıları bulmak çok daha kolay olmaktadır. Ben de kaynakçada belirttiğim videodan yardım alarak 13 basamaklı palindromik sayıları bulmak için PyCharm ile bir kod oluşturdum.
13 basamaklı palindromik sayıları bulmak için oluşturulan kodu aşağıdaki görselde bulabilirsiniz.
EK : ¹ https://faculty.up.edu/ainan/palindromtarihler21yuzyil2011.pdf
KAYNAKÇA
- YILDIZ, H. Bir Kelime Oyununu Tasnif Denemesi Türk Dilinde Palindromlar. Dil Araştırmaları, 2(2), 57-78. Erişim Adresi: http://dilarastirmalari.com/arsiv/sayi02/Dil_Arastirmalari_sayi02_Yildiz_57_78.pdf
- Nedir Ne Demek, “palindrom ne demek?” Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2021. https://www.nedirnedemek.com/palindrome-ne-demek
- İnan’nın seçici yayınları: http://faculty.up.edu/ainan/palindrome.html
- “Python ile Sorular 19- Palindrome sayıları bulamak” Youtube, Code Cube, 13 Haz 2019, Erişim Tarihi: 3 Nisan 2021. https://www.youtube.com/watch?v=jB-KeKgsD04
- Python Dünyası, “PyCharm Nedir” Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2021. https://pythondunyasi.com/pycharm-nedir/